Psikoloji
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: PSI344
Ders İsmi: Cinsiyet Psikolojisi
Ders Yarıyılı: Bahar
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Kredi AKTS
2 0 2 4
Öğretim Dili: TR
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Bölüm Seçmeli
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli:
Dersin Koordinatörü: Ar.Gör. Elif Balıkçı
Dersi Veren(ler):
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu ders cinsiyetin bireylerin psikolojik, sosyal ve biyolojik gelişim süreçleri üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Literatürde cinsiyet üzerine şekillenmiş kavramları anlamayı ve cinsiyetin biyopsikososyal dinamiklerini incelemeyi hedeflemektedir.
Dersin İçeriği: Bu ders, cinsiyet rolleri, cinsiyet kimliği ve cinsel yönelim gibi konuların psikolojik dinamiklerini ele alarak, öğrencilerin bu kavramları bilimsel ve eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirmelerini sağlar. Cinsiyetin psikolojik temellerini anlamak, toplumsal cinsiyet rollerini değerlendirmek, cinsiyet farklılıklarını bilimsel olarak incelemek, kültürel ve sosyal etkileri anlamak, cinsiyetle ilgili psikolojik-sosyal-duygusal zorluklar yaşayan bireylere yönelik danışmanlık ve müdahaleler, cinsiyet eşitliği/eşitsizliği ve haklara karşı duyarlılık üzerine konular bu dersin içeriğini oluşturmaktadır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
Öğrenme Kazanımları
1 - Bilgi
Kuramsal - Olgusal
1) Cinsiyet ve toplumsal cinsiyet kavramlarını birbirinden ayırt edebilme
2) Toplumsal cinsiyet rollerinin nasıl oluştuğunu ve bireyler üzerindeki etkilerini analiz etme
3) Cinsiyet kimliği ve cinsel yönelim konularında bilgi sahibi olma
4) Cinsiyet farklılıklarını bilimsel verilerle değerlendirme ve cinsiyet farklılıkları konusunda var olan mitler ve önyargıları eleştirel bir bakış açısıyla inceleyebilme
5) Cinsiyetin bireylerin yaşam boyu gelişim süreçlerindeki rolünü anlamak
6) Toplumsal cinsiyet eşitsizliği, ayrımcılık ve cinsiyetçi yaklaşımların bireyler üzerindeki etkilerini anlama
7) Farklı kültürlerde cinsiyetin nasıl algılandığını ve toplumsal normların cinsiyet üzerindeki etkilerini değerlendirme
8) Medyanın ve kültürel etkilerin cinsiyet rollerine ve kimlik gelişimine nasıl yön verdiğini inceleme
2 - Beceriler
Bilişsel - Uygulamalı
3 - Yetkinlikler
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
1) Cinsiyet eşitliği, cinsiyete dayalı ayrımcılık ve toplumsal adalet konularında farkındalık ve duyarlılık geliştirme
Öğrenme Yetkinliği
1) Cinsiyet psikolojisi alanında yapılmış bilimsel araştırmaları analiz edebilme ve bu araştırmaları eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirme
Alana Özgü Yetkinlik
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Cinsiyetin biyolojik, psikolojik ve toplumsal yönleri Ders kitabı Slaytlar
2) Kavramsal farklılıklar: biyolojik cinsiyet, toplumsal cinsiyet, cinsiyet kimliği, cinsel yönelim, cinsel kimlik, toplumsal cinsiyet rolleri Ders kitabı Slaytlar
3) Biyolojik cinsiyet ve farklılıklarının psikolojik sonuçları Ders kitabı Slaytlar
4) Cinsiyet kimliğinin erken çocukluk döneminde gelişimi Ders kitabı Slaytlar
5) Aile yapılarında cinsiyet rollerinin oluşumu ve aktarımı Ders kitabı Slaytlar
6) Toplumsal cinsiyet rolleri, cinsiyete dayalı önyargılar, toplumsal beklentiler ve bireyler üzerindeki etkileri Ders kitabı Slaytlar
7) Cinsiyet ayrımcılığı: İş, eğitim ve sosyal yaşamda eşitsizlikler Ders kitabı Slaytlar
8) Cinsiyet temelli ayrımcılık ve önyargılarla başa çıkma Ders kitabı Slaytlar
9) Toplumsal cinsiyet eşitsizliği/eşitliği ve insan hakları perspektifi Ders kitabı Slaytlar
10) Cinsiyete dayalı şiddet ve toplumsal cinsiyet temelli baskılara karşı psikolojik destek ve müdahale Ders kitabı Slaytlar
11) Medyanın toplumsal cinsiyet rolleri üzerindeki etkisi ve psikolojik yansımaları Ders kitabı Slaytlar
13) Cinsiyet psikolojisinde güncel araştırmalar ve teorik yaklaşımlar Ders kitabı Slaytlar
14) Cinsiyet psikolojisinin geleceği: Toplumsal değişimler ve cinsiyetin yeniden tanımlanması Ders kitabı Slaytlar

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Ders Slaytları.

Önerilen Kitaplar:

Connell, R. W. (1998). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar, çev. Cem Soydemir, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Connell, R. W. (2019). Erkeklikler. Ankara: Phoenix Yayınevi

BEAUVOIR, Simone de (1993a) Kadın İkinci Cins I: Genç Kızlık Çağı, çev. Bertan
Onaran, 7.Baskı, İstanbul: Payel Yayınları.
BEAUVOIR, Simone de (1993b) Kadın İkinci Cins II: Evlilik Çağı, Çev. Bertan Onaran, 7. Baskı, İstanbul: Payel Yayınları.
BEAUVOIR, Simone de (1993c) Kadın İkinci Cins III, Bağımsızlığa Doğru, çev. Bertan Onaran, 8.Baskı, İstanbul: Payel Yayınları.

Butler, J. (2008). Cinsiyet belası. İstanbul: Metis Yayınları.
Diğer Kaynaklar: Slides.

Recomended Books:

Connell, R. W. (1989) Gender and Power, Stanford: Stanford University Press.
Connell, R. W. (2005). Masculinities. Berkeley: University of California Press.
De Beauvoir, S. (1953). The second sex: Simone de Beauvoir. Singapore Books.
Butler, J. (1990, 1999). Gender trouble: Feminism and the limits of identity. New York: Routledge.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10
Program Kazanımları
1) Psikoloji ve alt alanlarıyla ilgili temel kavramlara ve uygulama bilgilerine yeterli düzeyde sahiptir.
2) Psikolojinin kuramsal yaklaşımları ve bakış açıları hakkında bilgi sahibidir.
3) Psikolojinin tarihsel sürecini açıklayabilecek yeterli bilgi düzeyine sahiptir.
4) Kültürel değerlerin psikoloji üzerindeki etkilerine yönelik bilgi sahibidir.
5) Alanıyla ilgili etik ilkeler ve sorumlulukları hakkında bilgi sahibidir.
6) Alanıyla ilgili araştırma yaparken gerekli teknolojileri kullanabilecek ve bilgiye ulaşabilecek becerilere sahiptir.
7) Alanıyla ilgili araştırma yapma, analiz etme ve raporlama becerilerine sahiptir.
8) Yaklaşımlar arası karşılaştırma yapabilme ve kültürel özelliklerin yansımalarını analiz edebilme ve alanla ilgili ölçme-değerlendirme yapabilme becerilerine sahiptir.
9) Mesleğinin gerektirdiği şekle uygun gözlem yapma becerisine sahiptir.
10) Alanıyla ilgili bilgi ve becerilerini sosyal sorumluluk bilinciyle kullanır.
11) Alanıyla ilgili iletişim teknolojilerini takip eder ve kullanır.
12) Akıcı bir yabancı dil yetkinliği bulunur, sosyal ve mesleki iletişimi sürdürür.
13) Diğer disiplinlerle alanı arasındaki bağlantıları bağdaştırabilir.
14) Alanıyla ilgili güncel bilgileri takip ederek gelişimini sürdürmeye devam eder.
15) Öğrenme yollarını bilir, bilgilerini paylaşır ve yeni fikirlere karşı açıktır.
16) Alanla ilgili bilgi ve uygulama becerilerini mesleki etik ilkelere bağlı olarak kullanma yetkinliğindedir.
17) İnsana özgü ve kültürel değerler konusunda bilinçlidir ve bu prensiplere göre yetkinliklerini sürdürür.
18) Alanıyla ilgili bireysel veya grup halindeki çalışmalarda gerektiğinde inisiyatif alabilecek sorumluluktadır.
19) Almış olduğu görevleri zamanında uygun olarak yerine getirecek sorumluluk bilincine sahiptir.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Psikoloji ve alt alanlarıyla ilgili temel kavramlara ve uygulama bilgilerine yeterli düzeyde sahiptir.
2) Psikolojinin kuramsal yaklaşımları ve bakış açıları hakkında bilgi sahibidir.
3) Psikolojinin tarihsel sürecini açıklayabilecek yeterli bilgi düzeyine sahiptir.
4) Kültürel değerlerin psikoloji üzerindeki etkilerine yönelik bilgi sahibidir.
5) Alanıyla ilgili etik ilkeler ve sorumlulukları hakkında bilgi sahibidir.
6) Alanıyla ilgili araştırma yaparken gerekli teknolojileri kullanabilecek ve bilgiye ulaşabilecek becerilere sahiptir.
7) Alanıyla ilgili araştırma yapma, analiz etme ve raporlama becerilerine sahiptir.
8) Yaklaşımlar arası karşılaştırma yapabilme ve kültürel özelliklerin yansımalarını analiz edebilme ve alanla ilgili ölçme-değerlendirme yapabilme becerilerine sahiptir.
9) Mesleğinin gerektirdiği şekle uygun gözlem yapma becerisine sahiptir.
10) Alanıyla ilgili bilgi ve becerilerini sosyal sorumluluk bilinciyle kullanır.
11) Alanıyla ilgili iletişim teknolojilerini takip eder ve kullanır.
12) Akıcı bir yabancı dil yetkinliği bulunur, sosyal ve mesleki iletişimi sürdürür.
13) Diğer disiplinlerle alanı arasındaki bağlantıları bağdaştırabilir.
14) Alanıyla ilgili güncel bilgileri takip ederek gelişimini sürdürmeye devam eder.
15) Öğrenme yollarını bilir, bilgilerini paylaşır ve yeni fikirlere karşı açıktır.
16) Alanla ilgili bilgi ve uygulama becerilerini mesleki etik ilkelere bağlı olarak kullanma yetkinliğindedir.
17) İnsana özgü ve kültürel değerler konusunda bilinçlidir ve bu prensiplere göre yetkinliklerini sürdürür.
18) Alanıyla ilgili bireysel veya grup halindeki çalışmalarda gerektiğinde inisiyatif alabilecek sorumluluktadır.
19) Almış olduğu görevleri zamanında uygun olarak yerine getirecek sorumluluk bilincine sahiptir.

Öğrenme Etkinliği ve Öğretme Yöntemleri

Anlatım
Ders
Grup çalışması ve ödevi
Okuma
Ödev
Soru cevap/ Tartışma
Örnek olay çalışması

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Kriterleri

Yazılı Sınav (Açık uçlu sorular, çoktan seçmeli, doğru yanlış, eşleştirme, boşluk doldurma, sıralama)

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı Süre (Saat) İş Yükü
Ders Saati 14 2 28
Sınıf Dışı Ders Çalışması 14 6 84
Ödevler 4 1 4
Ara Sınavlar 1 2 2
Final 1 2 2
Toplam İş Yükü 120